Shadow

Kufstein: ‘parel van Tirol’ biedt meer dan dat ene liedje

Kufstein is bekend bij elke Nederlandse wintersporter. Is het niet van de borden langs de A12 bij de grensovergang tussen Duitsland en Oostenrijk, dan wel van de overbekende schlager ‘Stadje Kufstein’. Maar wat heeft Kufstein de toerist eigenlijk te bieden?

Voor veel wintersporters is Kufstein niet meer dan de toegangspoort naar Tirol. Je verlaat hier de snelweg om via de B173 zonder vignet in 20 minuten naar de skigebieden als de Skiwelt Wilder Kaiser-Brixental te rijden. Ook voor Kitzbühel, op 40 minuten van Kufstein, moet je bij Kufstein de snelweg verlaten. En ook de wintersporttreinen uit Nederland en Duitsland stoppen regelmatig op het station van Kufstein. Bovendien is Kufstein een prima plaats om enkele dagen te verblijven op doorreis naar bijvoorbeeld Slovenië, Kroatië of Italië. Bekijk hotelaanbiedingen in Kufstein bij Booking.com en TUI. Reis duurzaam naar Kufstein en boek je treintickets bij NS International.

Skigebied Kufstein: alleen wandelen en toerskiën

Tot ver in de twintigste eeuw beschikte Kufstein nog over een eigen skigebied in het Kaisergebergte. Maar dat skigebied is nu een natuurbeschermingsgebied geworden, waar je in de winter alleen nog kunt wandelen en toerskiën. Het is de bedoeling dat het voormalige skigebied van Kufstein een officieel Naturpark wordt. De sluiting van het skigebied van Kufstein heeft alles te maken met de lage ligging. De stad ligt op 500 meter boven de zeespiegel, en de huisberg Pendel, gaat niet hoger dan 1600 meter.

Wat is er te doen in Kufstein?

Skiën in Kufstein kan dus niet, maar de stad heeft toeristen nog wel degelijk wat te bieden. Dé blikvanger van Kufstein is de Festung Kufstein, de burcht die vanaf de twaalfde eeuw Kufstein en omgeving zo domineert. Zelfs vanaf de snelweg kun je de burcht zien.

De vesting Kufstein, hier verlicht in de kleuren van de Oekraïnse vlag, domineert de omgeving van Kufstein en is eeuwenlang twistappel geweest tussen Tiroler en Beierse heersers © Wintersporoostenrijkgids.nl
De vesting Kufstein, hier verlicht in de kleuren van de Oekraïnse vlag, domineert de omgeving van Kufstein en is eeuwenlang twistappel geweest tussen Tiroler en Beierse heersers © Wintersporoostenrijkgids.nl

Dat die vesting zo robuust is gebouwd, is geen toeval. ‘So friedlich und still’ zoals Kufstein in het wereldberoemde Kufsteinlied wordt omschreven, is het hier aan de groene Inn lang niet altijd geweest, integendeel. Eeuwenlang was Kufstein aan de Inn een twistappel tussen de Beierse heersers enerzijds en de heren van de familie Tirola uit Meran, en de latere Oostenrijkse keizers anderzijds, vertelt stadsgids Maria Egger. Pas in 1814 kwamen Kufstein en Tirol definitief bij Oostenrijk. Maar nog steeds lijkt het Kufsteiner dialect sterk op het Beiers.

De burcht staat op een rots die 200 meter breed, 400 meter lang en honderd meter hoog is. Vanaf de Inn ziet die rots er uit als een vat, een ‘cuvée’ op z’n Frans, wat volgens een niet te controleren overlevering Kufstein haar naam opgeleverd zou hebben.

Het kasteel is in de loop der eeuwen diverse keren vergroot en is nu een van de grootste vestingen van Oostenrijk. De verovering door de Oostenrijkse latere keizer Maximiliaan I in 1504 leverde Kufstein nog een twijfelachtige primeur op. Het was de eerste keer in de geschiedenis dat er ten noorden van de Alpen kanonnen werden ingezet om een kasteel te veroveren. Al moet wel gezegd worden dat Maximiliaan, die overigens ook de Amsterdammers de bekende blauwe kroon op de Westerkerk schonk, de burcht daarna weer herstelde en fors uitbreidde.

Festung Kufstein trekpleister voor toeristen

De vesting Kufstein is tegenwoordig een trekpleister voor toeristen. Sterker nog, het is de twee na meest bezochte attractie van Tirol. Vakantiegangers kwamen vanaf de jaren zestig van de negentiende eeuw naar het Alpendorp, geïnspireerd door Engelse schilders die romantische schilderijen van de bergen rondom Kufstein hadden gemaakt. Kufsteiners maakten er hun broodwinning van om met de toeristen in de bergen te gaan wandelen en klimmen. “Wij waren de sherpa’s van die tijd”, grapt Egger.

Zeker toen Kufstein halverwege de negentiende werd aangesloten op het spoorwegnetwerk, beleefde de tweede stad van Tirol een economische en toeristische ‘boom’. “Kufstein heeft als voordeel dat het Alpenvorland makkelijk toegankelijk is. Voor de komst van de trein was je vanuit München vier dagen onderweg naar Kufstein.“

Het Kufsteiner cement dat in de omgeving werd gewonnen, maar ook koper en zilver, die al sinds de Middeleeuwen in Schwaz en de Silberregion Karwendel werden gewonnen, brachten tal van Kufsteiner families in goeden doen. Die bloeitijd is nu nog te zien in de vorm van de vele Jugendstil-gevels in de stad.

De Altstad van Kufstein

Op de trapgevel aan de achterzijde van het raadhuis van Kufstein staan de wapenschilden afgebeeld van de dorpen en steden in Zuid-Tirol die Oostenrijk na de verloren Eerste Wereldoorlog moest afstaan aan Italië. © Wintersporoostenrijkgids.nl
Op de trapgevel aan de achterzijde van het raadhuis van Kufstein staan de wapenschilden afgebeeld van de dorpen en steden in Zuid-Tirol die Oostenrijk na de verloren Eerste Wereldoorlog moest afstaan aan Italië. © Wintersporoostenrijkgids.nl

Een andere trekpleister is het plein dat aan de voet van de burcht ligt, de Unterer Stadtplatz, rond het raadhuis van Kufstein. Het centrum van Kufstein werd aan het eind van de Tweede Wereldoorlog zwaar gebombardeerd, maar is daarna weer gerestaureerd. De trapgevel aan de achterzijde van het raadhuis hangt vol met wapenschilden van de gebieden in Zuid-Tirol die Oostenrijk na de verloren Eerste Wereldoorlog moest afstaan aan Italië. Veel Zuid-Tirolers die niet in Italië wilden blijven, vluchtten naar Innsbruck en Kufstein.

Naast dit plein, aan het eind van een kort, steil straatje dat naar de voet van de burcht loopt, ligt een tuin. Dit is een van de beste plekken om ’s avonds te luisteren naar het ‘Lied van de Gevallenen’. Dat muziekstuk is gecomponeerd door een Oostenrijkse ingenieur annex musicus die in de Eerste Wereldoorlog in de Dolomieten tegen de Italianen had gevochten. Het nummer was oorspronkelijk een eerbetoon aan de tien miljoen gevallenen van de Eerste Wereldoorlog. Tegenwoordig is het nummer opgedragen aan alle oorlogsslachtoffers die waar dan ook ter wereld gevallen zijn.

Vier organisten bespelen bij toerbeurt het immense orgel dat in de rechter toren van de burcht staat. De langste pijpen zijn 7 meter. Het lied weerklinkt over de hele stad en als het niet te druk is, kun je het zelfs op de snelweg horen.

Het wereldberoemde refrein van het Kufsteinlied

Iedereen kent het wereldberoemde lied 'Städtchen Kufstein, die Perle Tirols' van Karl Ganzer © WintersportOostenrijkGids.nl
Iedereen kent het wereldberoemde lied ‘Städtchen Kufstein, die Perle Tirols’ van Karl Ganzer © WintersportOostenrijkGids.nl

Maar Kufstein is bij het grote publiek vooral bekend door een vrolijker muziekstuk. En dat is te danken aan Karl Ganzer, de man van het beroemde lied ‘Städchen Kufstein, die Perle Tirols’, waarvan iedereen het refrein ‘Holadeihiti’ kan mee jodelen. Het is misschien wel de ‘moeder aller meedeiners’ die op geen enkel schlagerfestival kan ontbreken.

De straatarme accordeonist Ganzer verdiende zijn brood door op te treden in de plaatselijke kroegen en schreef het lied over de ‘Parel van Tirol’ in 1948.

Rijk is hij er overigens nooit van geworden doordat hij door een handtekening achterop een briefkaart zijn muzikale rechten weggaf aan een Duitse muziekuitgever, zonder overigens te begrijpen waar hij nou precies voor tekende. Zijn weduwe en kinderen hebben tientallen jaren juridische procedures moeten volgen om die rechten deels weer terug te krijgen.

Voor de liefhebbers de versie van Franzl Lang uit 1984. Meejodelen mag, maar pas op, want het nummer blijft de rest van de dag in je hoofd hangen.

Grootste ginbar ter wereld

Kufstein eert haar beroemdste zoon aller tijden met een beeld, aan de voet van de markante burcht, aan de Innpromenade, waar je ’s zomers heerlijk kunt flaneren langs het groene water van de Inn. De rivier dankt die kleur aan het smeltwater dat hoog uit de bergen naar het dal stroomt. Alleen als er heel veel water door de Inn stroomt, kleurt de rivier blauw.

Ga bij het beeld van Ganzer linksaf naar boven de Römergasse in. Dit straatje wordt ook wel de kleinste ‘Altstadt’ van Tirol genoemd. Hier zijn een aantal typisch Kufsteiner restaurants en bars te vinden. Een daarvan is de Stollen 1930. Deze ginbar heeft maar liefst 1247 soort gin in huis, genoeg voor een vermelding in het Guiness Book of Records als grootste ginbar ter wereld. Muziek en meubilair brengen de sfeer van de speak-easy-bars uit de jaren dertig terug.

De bar is in de 15e eeuw uitgehouwen in de rots onder de burcht en was destijds bedoeld als ijskelder. Het in de berg uitgehouwen gat, het ‘Löchl’ bezorgde het tegenover gelegen bierhuis de naam Auracher Löchl, die nog steeds op de gevel prijkt.

De Römerhofgasse wordt ook wel de kleinste Altstad van Tirol genoemd. © TVB Kufsteinerland
De Römerhofgasse wordt ook wel de kleinste Altstad van Tirol genoemd. © TVB Kufsteinerland

Behalve gin drinken kun je hier ook uitstekend eten in een van de vele opkamers van het restaurant Auracher Löchl, die via kruip-door-sluip-door gangetjes en trappen vanuit de ginbar te bereiken zijn. De gerechten zijn afkomstig uit de Oostenrijkse keuken.

Aan het Auracher Löchl zit ook het brugrestaurant vast dat de verbinding vormt met het gelijknamige boutiquehotel aan de overkant van de Römerhofgasse. Dit tweepersoons restaurant is officieel het kleinste brugrestaurant ter wereld. Menig man heeft hier zijn geliefde een aanzoek gedaan, al zou een van hen hier ook zijn vrouw weer de scheiding hebben aangezegd. Onbekend is of zij daarna haar verdriet is gaan verdrinken in de ginbar.

Mis nooit meer een bericht. Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief of volg ons op Facebook en Instagram. Reageren kan onderaan dit artikel.

Privacy *

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.