Duurzaam skiën in de Skiwelt Wilder Kaiser: meer wintersport plezier tegen lagere kosten

Het Oostenrijkse skigebied Skiwelt Wilder Kaiser – Brixental wordt al sinds 2017 gelauwerd als milieuvriendelijkste of meest ecologische skigebied. Dat komt onder meer doordat de Skiwelt al 20 jaar volledig draait op groene stroom. Terwijl Skiwelt al sinds 2018 prijzen voor duurzaamheid wint, winnen ook de natuur én de wintersporter bij dit duurzame beleid. Wat doet de Skiwelt Wilder Kaiser – Brixental aan duurzaamheid en wat heb jij daar als wintersporter aan?

Gelet op de grote aantallen Nederlandse wintersporters die jaarlijks op skivakantie gaan in de Skiwelt Wilder Kaiser – Brixental, kunnen we ons bijna niet voorstellen dat er nog mensen rondlopen die er nog nooit op wintersport zijn geweest. Maar voor de enkeling die het skigebied nog niet kent: de Skiwelt Wilder Kaiser – Brixental ligt in Tirol en bestaat uit de wintersportplaatsen Westendorf, Brixen im Thale, Hopfgarten, Itter, Söll, Scheffau, Ellmau en Going. Deze dorpen zijn allemaal via een uitgekiend stelsel van in totaal 270 kilometer skipisten en 82 liften met elkaar verbonden.

Duurzame wintersport: beter voor milieu én wintersporter

Minder zichtbaar voor het grote publiek, dat voor 70 tot 80 procent uit terugkerende wintersporters bestaat, is de voortrekkersrol die Skiwelt Wilder Kaiser – Brixental al zo’n 20 jaar vervult op het gebied van milieu en duurzaamheid. Verduurzaming van een skigebied is niet alleen fijn voor natuur en milieu, het levert ook de wintersporter wat op. Die krijgt een betere kwaliteit pistes en een mooier skigebied, terwijl prijsstijgingen van skipassen beteugeld worden.

Duurzame sneeuwproductie, pistenpreparering, energieproductie en kinderski’s

Verduurzaming van wintersport is een ‘hot issue’ in veel skigebieden en wordt in de Skiwelt op tal van gebieden aangepakt: van de manier waarop wintersportgasten naar hun bestemming reizen, sneeuwproductie, de bouw van hotels, het prepareren van de pistes tot het promoten van duurzame skiwax, gemaakt van biologische bijenwas, en natuurlijk de energieproductie aan toe. Zelfs skiles blijkt duurzaam te kunnen. “Voor ons is milieuvriendelijk werken normaal”, zegt Stefan Grafl, bedrijfsleider van de Bergbahnen Westendorf. “Wij leven hier met de natuur.”

Eerste skilift op zonnestroom

Zo draaien de liftinstallaties in de Skiwelt al 20 jaar op waterkrachtstroom, die regionaal wordt opgewekt door de Tiroler Wasserkraft AG. Ook zonnestroom wordt steeds meer gemeengoed bij het opwekken van elektriciteit. In 2008 baarde de Skiwelt nog opzien door als eerste skigebied ter wereld een skilift volledig te laten draaien op zonne-energie: de Sonnenlift, een 200 meter lange verbindingslift in Brixen im Thale.

Inmiddels zijn ook de Jochlift in Brixen en de Brandstadlgondel in Scheffau voorzien van zonnepanelen. En op het dal- en bergstation van de enkele jaren geleden geopende gondel in Ellmau is in het voorjaar van 2022 een 350 kw grote zonne-installatie gebouwd. Ook op het dak van het bergstation van de in 2019 geopende Zinsbergbahn in Brixen im Thale, die stoeltjesliften en gondels combineert, ligt een zonne-energie-centrale.

Verder zetten de skiliftmaatschappijen in op een nuttig gebruik van restwarmte die bij het gebruik van de liftinstallaties vrijkomt.

Duurzame sneeuwproductie voor de sneeuwkanonnen

Ook bij de productie van technische sneeuw, zoals de Oostenrijkers kunstsneeuw noemen, speelt duurzaamheid een belangrijke rol. Zo’n 1800 sneeuwkanonnen en sneeuwlansen zijn in staat om 80 procent van de pistes in de Skiwelt van kunstmatig geproduceerde sneeuw te voorzien als Moeder Natuur het even laat afweten. En nee, in die kunstsneeuw zitten al lang geen chemicaliën meer, zoals heel vroeger wel eens het geval was.

Het voor de sneeuwproductie benodigde water is afkomstig uit zestien grote spaarbekkens die, verspreid over de Skiwelt, vanaf het voorjaar gevuld worden met smelt- en regenwater. In het bij Nederlanders populaire skigebied van Westendorf ligt zo’n waterbekken dat 200.000 liter water kan bevatten.

Kunstsneeuw van drinkwaterkwaliteit

Schuin daaronder, grotendeels weggewerkt in de bergrug, is een 9 miljoen euro kostend pompsation gebouwd. Het is een van de modernste pompstations ter wereld van Techno Alpin. Hier wordt het water gekoeld, wat weer energie bespaart bij de sneeuwproductie, en met UV-licht gezuiverd. Het water is dan van drinkwaterkwaliteit, zoals we zelf geproefd hebben, en wordt dan onder hoge druk via een ingenieus stelsel van ondergrondse leidingen naar de sneeuwkanonnen en sneeuwlansen gestuurd.

In de maanden november en december draaien de sneeuwinstallaties de meeste uren om voor een basislaag sneeuw van zo’n 15 tot 20 centimeter te zorgen. Daarna worden de sneeuwkanonnen alleen aan gezet op die plekken waar dat nodig is. En het mooie is dat de  ‘Schneemeister’ er zelfs z’n bed niet voor uit hoeft om de besneeuwingsinstallaties aan te zetten. Alles is via een app op z’n telefoon aan te sturen.

Deze manier van werken is niet alleen goed voor het milieu, maar scheelt ook in de kosten. En dat is niet onbelangrijk als je bedenkt dat skiliftmaatschappijen in de Skiwelt 20 procent van hun kosten uitgeven aan besneeuwingsinstallaties.

In het voorjaar laat men de sneeuw op de pistes en alpenweides daarnaast gewoon liggen. Op die manier zorgt de smeltende sneeuw er voor dat de onderliggende bodem voldoende water krijgt, waardoor de grassen en bloemen weer kunnen groeien. Omdat die sneeuw zo schoon mogelijk moet zijn, wordt er nu geëxperimenteerd met biologische bijenwas als wax onder de ski’s.

Duurzaam de pistes prepareren

Een andere forse kostenpost zijn de 65 pistenmachines die er na sluitingstijd van de pisten voor zorgen dat jij de volgende dag weer op een perfect geprepareerde piste de berg af kunt. Zo’n pistenbully kost 3,5 tot 4 ton, gaat zo’n acht jaar mee en verbruikt per uur ongeveer 40 liter diesel. Zo’n brandstofslurper wil je dus zo efficiënt mogelijk inzetten.

Daarom is in de zomer van 2017-2018 het hele skigebied vanuit de lucht ingemeten. Elke pistenmachine is voorzien van een GPS-installatie waarmee de pistenbully-chauffeur precies kan zien hoe dik de sneeuwlaag onder zijn machine is. Daardoor weet hij – pistenbully besturen is nog steeds een mannenwereld – precies waar teveel of te weinig sneeuw ligt.

Dit geavanceerde systeem, dat in meer skigebieden zoals Kitzbühel wordt toegepast, spaart tijd en dure brandstof en is beter voor de bodem. Als wintersporter profiteer je van een betere, gelijkmatig van sneeuw voorziene piste die langer van goede kwaliteit blijft. Voor de skiliftmaatschappijen in de Skiwelt levert dit hele systeem van ecologisch sneeuwmanagement een kostensparing van 20 tot 25 procent op. Op een totale omzet van 70 miljoen euro, die volledig via de skipassen behaald wordt, scheelt dat een flinke slok op een borrel.

Elektrische pistenbully nog toekomstmuziek

Er valt nog meer milieuwinst te behalen als de pistenbully’s zelf milieuvriendelijker gemaakt kunnen worden. De nieuwste types ‘Pistenraupe’ zijn hybride. Ze beschikken over een dieselgenerator die stroom opwekt voor de aandrijving. Dat scheelt gemiddeld al weer 10 procent in het dieselverbruik. Een volledig elektrische pistenbully is nog toekomstmuziek, omdat het accupakket van die machines te zwaar is.

Duurzame hotels

Verduurzaming van wintersport blijft in de Skiwelt niet beperkt tot de skiliftmaatschappijen. Ook hotels pakken de uitdaging op. Dat kan al heel simpel door lokale producten aan de wintersportgast te serveren, maar sommige hotels gaan een stapje verder.

De familie Hölzl, die al sinds 1909 gasten ontvangt op hun boerderij en latere hotel op de Kraftalm in Itter, opende in 2021 een volledig nieuw boetiekhotel dat voor een deel was opgetrokken uit bouwmateriaal dat afkomstig was uit het vorige gebouw dat op deze plek stond. Het boetiekhotel ligt aan de piste en telt 29 kamers. Aan de achterkant heb je vanuit de infinitypool prachtig uitzicht over het dal en op de Wilder Kaiser.

Maar wat er ook veranderd is, het blijft nog steeds een familiebedrijf dat nu al vijf generaties door dezelfde familie gerund wordt. De zussen Marion en Evelyn runnen het hotel. Oma maakt nog steeds de appelmoes voor de kaiserschmarrn. Een tante runt de boerderij, die naast het hotel ligt en waar 16 koeien gehouden worden. “Het is hier in Tirol heel normaal om zo’n kleine boerderij te hebben”, vertelt Marion Hölzl.

De hotelbedden zijn getimmerd van hout dat afkomstig is van het huis waar hun vader opgroeide. Hergebruik van oude materialen is niet alleen duurzaam, maar geeft het nieuwe hotel een authentieke uitstraling. Eigenlijk hadden ze nog meer hout uit het oude huis willen gebruiken. Maar dat lag opgeslagen bij een meubelmaker in het dorp, wiens opslag afbrandde. “Tsja, daarmee was de helft van ons huis weg”, zegt Marion nuchter.

Hotels in de Skiwelt Wilder Kaiser-Brixental

Ben jij op zoek naar een hotel of appartement in de Skiwelt Wilder Kaiser-Brixental?

ANWB Vakantie heeft hele mooie aanbiedingen voor een familiewintersport in Hopfgarten en Westendorf. Kijk bijvoorbeeld voor een scherpe aanbieding bij Booking.com, Snowtrex, Belvilla Vakantiehuizen, Summit Travel, TUI, Dejongintra.nl en Sunweb. Voor chalets en appartementen in Wilder Kaiser Brixental kunt u het beste terecht bij chalet specialisten als Chalet.nl, Interhome en Chalet.nu. Ook bij Villaforyou vind je aanbiedingen voor grote vakantiehuizen in de Skiwelt Wilder Kaiser. Boek ook direct je skiles bij een van de skischolen in de Skiwelt. Skiles boeken kan gewoon in het Nederlands en scheelt je ter plekke veel tijd.

Elke dag als eerste skiën op vers geprepareerde pistes

In de zomer organiseren de Hölzl’s wandel- en fietstochten voor hun gasten. In de winter kun je hier ‘s ochtends als eerste, nog voordat de skiliften open gaan, over de maagdelijke, duurzaam geprepareerde pistes naar Söll of Itter skiën. Omdat het hotel en de boerderij bij het middenstation van de Salvistabahn liggen, kan je auto beneden in het dal blijven.

Per trein naar de Skiwelt Wilder Kaiser – Brixental reizen

Je auto heb je sowieso niet nodig als je op wintersport in de Wilder Kaiser – Brixental bent. Alle dorpen zijn niet alleen via de pistes en liften met elkaar verbonden, maar ook met skibussen. De Skiwelt begon al meer dan twintig jaar geleden met het promoten van de skitreinen van München naar het Brixental. Met de Nightjet kun je ’s nachts vanaf Amsterdam, Utrecht en Arnhem naar Oostenrijk reizen. Overdag kun je met de ICE.

Nieuw in de winter van 2022-2023 is de TUI Ski Express. Je boekt dan bij TUI een arrangement dat bestaat uit vervoer met de nachttrein, een accommodatie en een skipas. TUI biedt de Ski Express aan naar onder meer Söll en Westendorf. Lees meer over deze nachttrein naar Oostenrijk.

Het station van Hopfgarten ligt op honderd meter van de dalgondel verwijderd. Voor de andere dorpen in de Skiwelt kun je uitstappen op de stations van Kufstein, Wörgl of St. Johann in Tirol. Het laatste stukje naar je bestemming reis je met de taxi of het openbaar vervoer. Boek je treintickets bij NS International.

Bovendien heeft Skiwelt met de ÖBB, de exploitant van de Nightjet, een combiticket ontwikkeld dat meteen geldig is als skipas. Helaas kun je dat combiticket nog niet via NS International boeken. Boek je treinticket naar de wintersport zo vroeg mogelijk, want ook buiten het hoogseizoen zijn de treintickets al snel op.

Gratis je elektrische auto opladen in de Skiwelt Wilder Kaiser

Ga je met een elektrische auto naar de Skiwelt? Dan zijn overal in het skigebied laadstations. Bij sommige laadstations is het opladen zelfs gratis op vertoon van je liftpas.

Duurzame skiles

Dat je zelfs skiles kunt verduurzamen, bewijst Gerhald Told van Skischule Scheffau. De skischool heeft  een recyclebare kunststof kinderski ontwikkeld, waar kinderen met gewone winterschoenen op kunnen staan. De slechts 160 gram wegende ski’s zijn gemaakt met een 3D-printer en worden tijdens de eerste lessen gebruikt om kinderen makkelijk het gevoel van glijden bij te brengen. Skischule Scheffau is vooralsnog en naar eigen zeggen de enige skischool in Oostenrijk die met dit systeem werkt.

En passant worden krijgen ook toekijkende ouders die roken een lesje in duurzaamheid. Door rokers er via vriendelijke, positief geformuleerde informatieborden op te wijzen hoeveel schade achteloos weggeworpen peuken aan het milieu aanrichten, is de hoeveelheid achtergelaten sigarettenstompjes drastisch verminderd. En het werkt. “We zien echt dat de omgeving schoner wordt”, aldus Told. Zelfs kinderen spreken hun ouders er op aan. Ook als wintersporter kun je dus zelf je steentje bijdragen aan een duurzame wintersport.